پایداری عملکرد و اجزای عملکرد دانه و روغن کلزا (.brassica napus l) تحت تاثیر خشکی ابتدا و انتهای فصل

چکیده آزمایش با هدف بررسی اثرات خشکی بر عملکرد دانه و اجزای عملکرد  ژنوتیپ های کلزا در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی به صورت فاکتوریل بر پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال زراعی 90-89  و 92-91 اجرا گردید. فاکتور های آزمایش شامل آبیاری در سه سطح بدون تنش، تنش کمبود آب در مراحل روزت و پرشدن دانه (آبیاری به هنگام تخلیه30 تا 35 درصد و 70 تا 75 درصد آب قابل استفاده خاک به ترتیب برای تیمار های بدون تنش و تنش خشکی) و ژنوتیپ شامل کرج1، کرج 3، اپرا، اکاپی، لیکورد و مودنا بودند. نتایج نشان دادند اثر خشکی روی قطر طوقه و وزن خشک بوته هنگام کاهش میانگین دمای روزانه به کمتر از صفر گیاهی کلزا( 5 درجه سانتی گراد)، ارتفاع بوته، تعداد خورجین در بوته، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و روغن معنی دار بود. خشکی در مرحله روزت باعث کاهش معنی دار قطر طوقه و وزن خشک بوته گردید. وجود همبستگی مثبت و معنی دار بین ارتفاع بوته با تعداد خورجین در بوته، وزن هزار دانه و عملکرد دانه و روغن نشان دهنده اهمیت نقش ارتفاع بوته در پشتیبانی عملکرد دانه و روغن بود. خشکی در مرحله پرشدن دانه ها با کاهش تعداد خورجین در بوته و وزن هزار دانه، باعث کاهش معنی دار عملکرد دانه و روغن گردید. بین ژنوتیپ های مورد مطالعه هم در شرایط وقوع خشکی در مراحل روزت و پرشدن دانه و هم بدون تنش، اکاپی و لیکورد بیشترین عملکرد دانه و روغن را تولید کردند.